آگاهی از برند، اولین گام آشنایی مخاطب با برند است؛ به همین دلیل بایستی مفهوم “آگاهی از برند” را به درستی درک کنیم و بدانیم چگونه میتواند به رشد و پیشرفت کسبوکارها کمک کند؟
در حال حاضر، کسب و کارها و سازمانها در فضای مجازی، به دنبال افزایش فروش محصولات و خدماتشان هستند. در گذشته، قبل از گسترش اینترنت و رواج آن، کسبوکارها از کارت ویزیت یا چاپ شماره تلفن و آدرس مغازه بر روی کاغذ یا پلاستیک و یا دریافت شماره تلفن از مشتریان، به منظور حفظ ارتباط با مشتریان خود استفاده میکردند.
اما با همه گیر شدن ایتنرنت و ترندهای دیجیتال مارکتینگ در سال ۲۰۲۳ ، روشهای زیادی متعددی نیز، برای افزایش فروش آنلاین کسب و کارها بوجود آمدهاند. از طرفی دیگر با گسترش فروش آنلاین، گرفتن یک سرنخ از تک تک مشتریان بسیار وقتگیر است. بنابرین کسب و کارها سعی دارند به جای اینکه خود به دنبال مشتری باشند، با ایجاد آگاهی از برند در بین مخاطبانشان، آنها به دنبال برند باشند.
در این مقاله میخواهیم در مورد نحوه ایجاد و افزایش آگاهی از برند صحبت کنیم.
آگاهی از برند (brand awarness) چیست؟
آگاهی از برند (Brand Awareness) به میزان شناخت و آشنایی مشتریان و جامعه به یک برند، نام یا نماد تجاری اشاره دارد. در واقع، این مفهوم نشاندهندهی این است که مردم تا چه حد با برند یا محصولات و خدمات مرتبط با آن آشنا هستند. آگاهی از برند به عنوان یکی از مؤلفههای اصلی توسعه برند و موفقیت در بازار تجاری بسیار اهمیت دارد. افزایش آگاهی از برند میتواند به افزایش فروش، اعتبار برند و تبلیغات رایگان (از طریق تبلیغات دهان به دهان و تولید محتوا توسط کاربران در اینترنت) منجر شود.
آگاهی از برند به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
آگاهی از برند شناختی (Cognitive Brand Awareness)
در این نوع آگاهی، افراد به نام برند و معنی آن آشنا هستند. به عبارت دیگر، افراد میتوانند نام برند را تشخیص دهند و معنای آن را درک کنند. مثلاً، اگر بپرسید که “آیا نام برند X را میشناسید؟”، اگر فرد بتواند نام برند را بگوید، این نشاندهندهی آگاهی شناختی اوست.
آگاهی از برند انعکاسی (Affective Brand Awareness)
در این نوع آگاهی، افراد نه تنها نام برند را میشناسند، بلکه احساسات و ارتباطات مثبت یا منفی خود با آن برند را تجربه کردهاند. این نوع آگاهی به ارتباط میان مشتری و برند اشاره دارد. مثلاً، اگر فرد به برند X علاقه دارد یا از محصولات آن راضی است، این نشاندهندهی آگاهی انعکاسی است.
برای بهبود آگاهی از برند، شرکتها از استراتژیهای متعددی مثل تبلیغات، تبلیغات اجتماعی، رویدادها، ارتباطات عمومی و بازاریابی محتوا استفاده میکنند تا برند خود را به مخاطبان معرفی کنند و ارتباط مثبت با آنها بسازند.
چند مثال از برندهای معروف خارجی
آب معدنی “Evian”: آب معدنی Evian به عنوان یکی از مشهورترین آبهای معدنی در جهان شناخته میشود. این برند به خاطر کیفیت آب خود و طراحی شیشههای زیبا معروف است.
برند “Coca-Cola”: برند مشهور نوشابه Coca-Cola به عنوان یکی از نمادهایی از مشروبات نساجی و محبوبیت در سراسر جهان شناخته میشود.
شرکت “Nike”: Nike یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کفش و لباس ورزشی است. لباسها و کفشهای Nike به عنوان نمادهای انرژی و ورزش در سراسر دنیا تعریف میشوند.
شرکت “Mercedes-Benz”: خودروهای مرسدس-بنز به عنوان نمادهایی از لوکس و کیفیت در صنعت خودروسازی شناخته میشوند.
برند “McDonald’s”: شبکه رستورانهای فستفود مکدونالدز به عنوان یکی از بزرگترین و معروفترین زنجیرههای رستورانی در جهان شناخته میشود.
کمپانی “Samsung”: Samsung یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تلفنهای همراه، تلویزیونها، و لوازم خانگی الکترونیکی است. محصولات Samsung به عنوان نمادهایی از تکنولوژی پیشرفته و کیفیت در بازار جهانی شناخته میشوند.
برند “Adidas”: Adidas یکی از برندهای مشهور و پرطرفدار در زمینه لباسها و کفشهای ورزشی است. این برند به عنوان نمادی از استایل و کیفیت در صنعت مد و ورزش شناخته میشود.
کمپانی “Amazon”: Amazon به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای تجارت الکترونیکی و خدمات ابری در جهان شناخته میشود. این شرکت به عنوان نمادی از تنوع و تسهیل خرید آنلاین در سراسر جهان شناخته میشود.
کولگیت: برند کولگیت به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان محصولات بهداشتی دهانی شناخته میشود. افراد به دلیل شناخت برند و تضمین کیفیت کولگیت، به راحتی محصولات این برند را انتخاب میکنند. به عبارت دیگر، هنگامی که مشتری میخواهد یک خمیر دندان خریداری کند، معمولاً به طور طبیعی به خمیر دندان کولگیت اشاره میکند.
آیفون (iPhone): برند آیفون توسط شرکت اپل ایجاد شده است و به دلیل کیفیت بالا و طراحی مدرن محصولاتش، مشتریان به شدت به این برند علاقه دارند. وقتی کسی از یک تلفن هوشمند با کیفیت بالا صحبت میکند، اغلب به آیفون اشاره میکند.
پیتزا هات ویل (Pizza Hut): زنجیره رستوران پیتزا هات ویل برندی معتبر در زمینه پیتزا و فست فود است. مردمی که به دنبال یک تجربه خوردن پیتزا با کیفیت هستند، به طور معمول به پیتزا هات ویل مراجعه میکنند.
لباسهای لوئی ویتون (Louis Vuitton): برند لوئی ویتون در دنیای مد و لوازم جانبی به عنوان یکی از برندهای با کیفیت و لوکس شناخته میشود. مشتریان با توجه به شناخت از کیفیت و استایل لوئی ویتون، به راحتی محصولات این برند را انتخاب میکنند.
این مثالها نشان میدهند که شناخت برند و ارتباط آن با کیفیت محصولات، تأثیر بسیار زیادی در تصمیمات خرید مشتریان دارد و میتواند به یک برند کمک کند تا در بازار رقابتی موفقیت بیشتری داشته باشد.
چند مثال از برندهای معروف ایرانی
برند “کاله” (Kalleh): کاله یکی از بزرگترین تولیدکنندگان محصولات لبنی در ایران است. محصولاتی مانند شیر پاستوریزه و لبنیات این برند به عنوان نمادی از کیفیت و تازگی در بازار شناخته میشوند.
شرکت “پگاه” (Pegah): پگاه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان محصولات لبنی در ایران است و محصولاتی مانند شیر پاستوریزه و لبنیات تحت این برند به بازار عرضه میشوند.
شرکت “سامان” (Samand): سامان یکی از تولیدکنندگان موفق خودروهای ایرانی است. خودروهای سامان، از جمله مدلهای سمند و پراید، به دلیل قیمت مناسب و قطعات یدکی آسان دسترسی، در بازار ایران بسیار محبوب هستند.
برند “شیرینعسل” (Shirin Asal): شیرینآب یکی از مشهورترین تولیدکنندگان محصولات حبوبات و تنقلات در ایران است. مردم از محصولاتی مانند عدسی و نخودچی شیرینآب به عنوان نمادی از کیفیت و طعم خوب استفاده میکنند.
شرکت “زرین” (Zarrin): زرین یکی از تولیدکنندگان محصولات غذایی در ایران است و محصولاتی مانند روغن مایع و مارگارین زرین به عنوان نمادهایی از کیفیت در بازار شناخته میشوند.
برند “پژو” (Peugeot): پژو یکی از شرکتهای خودروسازی معتبر در ایران است و خودروهایی مانند پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ تحت این برند تولید میشوند.
نکته
در حقیقت، داشتن یک آگاهی صحیح از برند، باعث میشود که مشتری یک نخ از آن سازمان در ذهن خود داشته باشد و در زمان خرید مجدد، به دنبال همان سرنخ برود. این سرنخ میتواند شامل نام محصول یا حتی تصویر بستهبندی آن محصول باشد. اگر مفاهیم آگاهی از برند به صورت اصولی در سازمان اجرا شود، در اینصورت برند مربوطه یک مزیت رقابتی بسیار هوشمندانه به دست میآورد که به راحتی توسط رقبا قابل تقلید نخواهد بود.

اهمیت آگاهی از برند برای کسب و کارها
همانطور که در بخشهای قبلی بحث شد، آگاهی از برند، در موارد متعددی میتواند به عنوان یک تضمین برای افزایش فروش خدمات و محصولات سازمان شما عمل کند. اما هدف آگاهی از برند، صرفاً افزایش فروش نیست! در ادامه، مهمترین مزایای آگاهی از برند را به شما معرفی خواهیم کرد.
- برندسازی قدرتمند
- جلب اعتماد مشتری به محصولات و خدمات سازمان
- ایجاد یک اعتبار بالا در بازار مورد نظر (بازار هدف)
- اعتمادسازی بین مشتریان و کمک به وفادارسازی مشتری
- ایجاد تمایز نسبت به رقبا
آگاهی از برند برای کسب و کارها اهمیت بسیاری دارد و میتواند تأثیرات مثبتی بر عملکرد و موفقیت کسب و کار داشته باشد. در زیر پنج مورد از اهمیت آگاهی از برند برای کسب و کارها را مورد بررسی قرار دادهام:
برندسازی قدرتمند
آگاهی از برند به کسب و کار این امکان را میدهد که یک شناخت و طراحی قدرتمند برای خود ایجاد کند. برندسازی موجب میشود که کسب و کار به عنوان یک شناخته شده و قابل اعتماد در ذهن مشتریان خود شناخته شود و از رقبا تمایز یابد.
جلب اعتماد مشتری به محصولات و خدمات سازمان
برند قوی میتواند به مشتریان اعتماد بیشتری به محصولات و خدمات کسب و کار بدهد. آگاهی از برند میتواند به مشتریان اطمینان دهد که محصولات یا خدماتی که انتخاب میکنند، با کیفیت و مطابق با انتظارات آنها خواهند بود.
ایجاد یک اعتبار بالا در بازار مورد نظر (بازار هدف)
برند موفق به کسب و کار این امکان را میدهد که در بازار خود اعتبار و اعتماد بالایی داشته باشد. این اعتبار میتواند بازار هدف را جلب کند و کسب و کار را در مقام یک نماینده قوی و برجسته در صنعت خود تعریف کند.
اعتمادسازی بین مشتریان و کمک به وفادارسازی مشتری
برند قوی میتواند به اعتماد بین مشتریان و کسب و کار کمک کند. وقتی مشتریان به برند اعتماد دارند، احتمال وفاداری به کسب و کار بالاتر میرود. مشتریان وفادار به برند به عنوان یک گروه ارزشمند از مشتریان در طولانی مدت میتوانند درآمد و سود کسب و کار را افزایش دهند.
ایجاد تمایز نسبت به رقبا
در بازارهای رقابتی، ایجاد تمایز از اهمیت بسیاری برخوردار است. برند قوی میتواند به کسب و کار این امکان را بدهد که از رقبا به راحتی تمایز یابد و ارزش منحصر به فرد خود را به مشتریان نشان دهد. این تمایز میتواند عامل تجاری مهمی برای جذب مشتریان و افزایش سهم بازار باشد.
آگاهی از برند برای کسب و کارها میتواند به ایجاد تعامل مثبت با مشتریان، افزایش فروش، و ارتقاء مکانهای رقابتی در بازار کمک کند. این اهمیت باعث میشود که برندسازی و مدیریت برند به عنوان یکی از اولویتهای اساسی در استراتژی کسب و کار مدنظر قرار گیرد.

انواع آگاهی برند
بسیاری از برندها تحقیقات گستردهای انجام میدهند تا به درستی درک کنند که چه تعدادی از مخاطبان و کاربران با برند آنها آشنا هستند. این اقدام به کسب و کارها کمک میکند تا درصدی از بازار هدف خود را که با برند آنها آشنا هستند را مشخص کنند. آگاهی از برند به دو مدل اصلی تقسیم میشود که در ادامه به بررسی هر دو مدل میپردازیم:
تشخیص برند
تشخیص برند به طور عمده در حوزه کالاهای زود مصرف، یا همان FMCG، اهمیت بیشتری دارد. اما این به معنای آن نیست که سایر کسبوکارها نتوانند از این مفهوم بهرهبرداری کنند. در این مدل آگاهی از برند، کاربر باید قادر باشد برند شما را در میان سایر برندهای موجود شناسایی کند. به عنوان مثال، وقتی که در یک فروشگاه زنجیره، مجموعهای از برندهای پنیر در یک ردیف وجود دارد و کاربر به طور مستقیم به یکی از این برندها مراجعه کرده و آن را انتخاب میکند، به این معناست که او قادر به تشخیص برند شما است.
منظور از کالاهای تندمصرف (FMCG) چیست؟
این کالاها شامل محصولاتی هستند که مصرفکنندگان به طور مکرر و در دورههای زمانی کوتاه خریداری میکنند. برخی از نمونههای این کالاها شامل مواد غذایی آماده، انواع نوشیدنیها، محصولات بهداشتی و آرایشی، لوازم خانگی، محصولات شوینده، داروهای بدون نیاز به نسخه پزشکی و دیگر محصولات مشابه میباشند.
بهیادآوری برند
یادآوری برند به معنای ارزیابی توانایی مشتری در بهیادآوردن نام برند است، بدون اینکه لازم باشد فهرست محصولات یا برندهای مرتبط در اختیار او قرار گیرد. این نوع از آگاهی از برند نشان میدهد که چه تعداد از مخاطبان قادرند نام برند شما را بهیاد بیاورند و در ادامه به محصولات و حوزه فعالیت شما اشاره کنند.

مدلهای آگاهی برند
مدلهای آگاهی برند (Brand Awareness) در بازاریابی و مدیریت برند مفاهیم مهمی هستند که به شرکتها کمک میکنند تا برندهای خود را به مشتریان و تشکیل دهندگان نهایی خود معرفی کنند و بازشناسی برند را تقویت کنند. این مدلها عبارتند از:
- شناخت : ایجاد آگاهی از برند
- اثر: تحث تأثیر قرار دادن مشتری
- رغبت: جلب رضایت مشتری و تکرار خرید
شناخت (Brand Recognition)
این مدل به نوعی اولین مرحله از آگاهی برند است. در این مرحله، مشتریان توانایی شناسایی برند را دارند. به عبارت دیگر، وقتی لوگو، نام تجاری یا علامت تجاری برای آنها نمایان میشود، میتوانند برند را تشخیص دهند. این امر نشاندهنده وجود برند در ذهن مخاطبان است، حتی اگر اطلاعات بیشتری در مورد برند در دسترس نباشد.
اثر (Brand Recall)
در این مرحله، مشتریان توانایی دارند برند را به خاطر آورند (Recall)، حتی بدون دیدن لوگو یا علامت تجاری آن. این به معنای این است که زمانی که مشتریان به خدمات یا محصولات مشابه فکر میکنند، برند معین را در ذهن خود به یاد میآورند. این اثر به معنای ارتباط عمیقتری با برند است.
رغبت (Brand Preference)
در مرحله نهایی، مشتریان به برندی رغبت دارند و ترجیح میدهند. این به معنای این است که در مقایسه با برندهای رقیب، مشتریان به برند خاصی اولویت میدهند و به طور معمول به آن وفاداری نشان میدهند. این میتواند به دلیل کیفیت بالا، خدمات ممتاز، ارزش افزوده، یا مزیتهای دیگر برای مشتریان باشد.
این مدلها به کمک شناخت، توجه و وفاداری مشتریان به برند کمک میکنند و به شرکتها در تصمیمگیریهای بازاریابی و استراتژیهای برند کمک میکنند. برای موفقیت در بازار، شرکتها باید توجه و تمرکز خود را بر روی افزایش این مراحل آگاهی برند در ذهن مشتریان متمرکز کنند.
حرف آخر
آگاهی از برند یکی از عوامل مهم در رشد و موفقیت کسبوکارهاست. یادتان باشد برندی قوی میتواند اعتماد مشتریان را جلب کند، قیمتهای بالاتری بگیرد و به کسبوکار کمک کند تا استراتژیهای استراتژیک خود را پیش ببرد. بنابراین، ساخت و مدیریت برند باید به عنوان یک اولویت در استراتژی بازاریابی کسبوکارها مدنظر قرار گیرد.
توصیه میکنم برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با برندینگ و تبلیغات عضو کلاب آقای تبلیغات شوید.