بازاریابی پنهان، روشی خلاقانه و جذاب برای برقراری ارتباط با مخاطبان و نفوذ به ذهن ناخودآگاه آنها است. این روش به گونهای طراحی میشود که مخاطب حس نمیکند تبلیغی را دریافت کرده است.
بازاریابی پنهان، را میتوان کمی شبیه گوریلا مارکتینگ ( Guerrilla Marketing ) دانست! در این شیوه بازاریابی مخاطب به راحتی نمیتواند تبلیغ بودن یک محصول (برند) را تشخیص دهد؛ در واقع محتوای این نوع بازاریابی مانند یک محتوای ارگانیک و طبیعی به نظر میاید.
بازاریابی پنهان را میتوان به نوعی شبیه به بازاریابی عصبی یا بازاریابی ناخودآگاه نیز دانست! در هر دو روش، پیامها به نقطهای خاص از مغز مخاطب، یعنی “ذهن ناخودآگاه”، ارسال میشوند. هرچند که شکل بازاریابی عصبی با این روش از بازاریابی متفاوت است.
تفاوت اصلی بازاریابی پنهان در مقایسه با تمامی شیوههای رایج بازاریابی در این است که به نظر نمیرسد بازاریابی انجام شده است!
در ادامه بیشتر توضیح خواهم داد!
بازاریابی پنهان چیست؟
بازاریابی پنهان یا استلث مارکتینگ (Stealth Marketing) روشی است که در آن شرکتها محصولات یا خدمات خود را به مخاطبان خود معرفی میکنند بدون اینکه آنها متوجه باشند که در حال تبلیغات هستند. این روش بر پایه تکنیک بازاریابی دهان به دهان پیادهسازی میشود، که یک نوع ترویج رایگان است و در آن مشتریانی که از کسبوکار، محصول، خدمات، یا رویدادی راضی بودهاند، از رضایتمندیشان به دیگران میگویند.
پس یادتان باشد رمز موفقیت در بازاریابی پنهان، از تبلیغات دهان به دهان ناشی میشود.
هدف از این روش، ایجاد علاقه و هیجان در ذهن مخاطب برای پذیرش برند و تبلیغات آتی است. برای مثال، وقتی یک بازیگر معروف در یک فیلم یا سریال، از یک محصول خاص استفاده میکند، اما نام برند آن محصول به صورت مستقیم ذکر نمیشود، این یک نمونه از بازاریابی پنهان است؛ بدین طریق مخاطبان با آن محصول آشنا میشوند و احتمالا در آینده به خرید آن تمایل پیدا کنند.
با این تفاسیر میتوان گفت
بازاریابی پنهان یک تکنیک بازاریابی است که در آن محصول یا خدمات به مشتریان بدون اینکه آنها متوجه شوند که تبلیغاتی در حال انجام است، ارائه می شود. این تکنیک می تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم باشد و از رسانههای مختلفی مانند فیلم، تلویزیون، رادیو، اینترنت، شبکه های اجتماعی و غیره استفاده میکند.
هدف از بازاریابی پنهان ایجاد یک تجربه مثبت و ماندگار برای مشتریان به صورت نامحسوس است که در نهایت توجه آنها را به سمت یک برند جلب کند.
یک مثال از یک کمپین بازاریابی پنهان
شرکت سونی در سال ۲۰۰۲ برای معرفی کنسول بازی پلی استیشن ۲ از این روش استفاده کرد.
سونی برای اجرای این کمپین، گروهی از بازیگران و کمدینها را به عنوان مشاوران بازی استخدام کرد. این افراد به صورت تصادفی وارد بارها، کافهها، رستورانها و مکانهای عمومی دیگر میشدند و با مردم در مورد بازیهای پلی استیشن ۲ صحبت میکردند. آنها به مردم نشان میدادند که چگونه میتوانند بازی را به تلویزیون یا لپتاپ خود متصل کنند و چه بازیهای جذابی روی آن وجود دارد.
این افراد هیچگاه به مردم نمیگفتند که آنها نماینده یا کارمند سونی هستند و فقط به عنوان یک دوست یا همراه بازی را معرفی میکردند. این کمپین باعث شد که مردم با پلی استیشن ۲ آشنا شده و علاقهمند به خرید آن شوند. بعدها، سونی توسط همین تبلیغات دهان به دهان، به عنوان یک برند محبوب و مورد اعتماد در ذهن مخاطبان جای گرفت.
این کمپین یکی از موفقترین نمونههای بازاریابی پنهان به شمار میآید، که سونی را به یکی از پیشروان صنعت بازی تبدیل کرد.
چگونه یک کمپین بازاریابی پنهان طراحی کنیم؟
گفتیم بازاریابی پنهان یا مخفی، نوعی بازاریابی است که در آن شرکت یا برند، محصول یا خدمات خود را به صورت غیرمستقیم و نامحسوس به مخاطبان منتقل میکند، بدون اینکه آنها متوجه باشند که در حال تبلیغ شدن هستند. این روش باعث میشود که مخاطبان سپر دفاعی خود را زمین بگذارند و به پیام کسبوکار واکنش نشان دهند.
برای طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان موفق، مراحل زیر را میتوان دنبال کرد:
تعیین هدف و بازار هدف
اولین قدم در طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان، تعیین هدف و بازار هدف است. هدف میتواند افزایش آگاهی، تغییر نگرش، ایجاد علاقه، تشویق به خرید یا هر اهداف دیگری باشد. بازار هدف نیز باید به دقت شناسایی و تحلیل شود تا بتوان روشهای مناسب برای رسیدن به آنها را انتخاب کرد.
بررسی رقابت و محیط
دومین قدم در طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان، بررسی رقابت و محیط است. باید تحقیق کرد که رقبای اصلی چه روشهایی را برای تبلیغات خود به کار میبرند و چه نقاط قوت و ضعفی دارند. همچنین باید محیط بازار را مورد بررسی قرار داد و عواملی مانند قوانین، اخلاق، فرهنگ، روندها و نیازهای مشتریان را در نظر گرفت.
انتخاب استراتژی و تکنیک
سومین قدم در طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان، انتخاب استراتژی و تکنیک است. استراتژی به روش کلی انجام کمپین اشاره دارد که میتواند بر اساس هدف، بازار هدف، رقابت و محیط متفاوت باشد. تکنیک به روش جزئی انجام کمپین اشاره دارد که میتواند شامل تبلیغات دهانبهدهان، تبلیغات مخفی، تبلیغات محتوایی، تبلیغات وایرال و تبلیغات نفوذی باشد. باید تکنیکهایی را انتخاب کرد که با استراتژی، هدف و بازار هدف هماهنگ باشند و بتوانند پیام تبلیغاتی را به صورت موثر و مخفی منتقل کنند.
تولید محتوا و پیام
چهارمین قدم در طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان، تولید محتوا و پیام است. محتوا و پیام باید به گونهای باشند که مخاطبان را جذب کنند، ارزش اضافه ایجاد کنند، احساسات را تحریک کنند و به خاطر بسپارند. محتوا و پیام باید با تکنیک انتخاب شده همخوانی داشته باشند و بتوانند برند را به صورت ضمنی یا صریح به مخاطبان معرفی کنند. محتوا و پیام میتوانند شامل متن، تصویر، صوت، ویدیو، بازی، نمونه، کوپن، هدیه و غیره باشند.
انتخاب کانال و ابزار
پنجمین قدم در طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان، انتخاب کانال و ابزار است. کانال به راههایی اشاره دارد که از آنها برای انتشار محتوا و پیام استفاده میشود. ابزار به امکاناتی اشاره دارد که از آنها برای تولید و اندازهگیری محتوا و پیام استفاده میشود. باید کانال و ابزاری را انتخاب کرد که با استراتژی، تکنیک، محتوا و پیام هماهنگ باشند و بتوانند به رسیدن به هدف و بازار هدف کمک کنند. کانال و ابزار میتوانند شامل رسانههای اجتماعی، وبسایتها، بلاگها، پادکستها، چتها، ایمیلها، پیامکها، تلفنها، رویدادها، مکانها، افراد، سازمانها و غیره باشند.
اجرای کمپین
ششمین قدم در طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان، اجرای کمپین است. در این مرحله باید بر اساس برنامهریزی انجام شده، کمپین را در کانالها و با استفاده از ابزارهای انتخاب شده پخش کرد. باید مراقب بود که کمپین به صورت مخفی و غیرمستقیم انجام شود و مخاطبان را به شک و تردید در مورد اعتبار و منبع آن نیاندازد. باید همچنین مراعات کرد که کمپین با قوانین، اخلاق و فرهنگ محیطی که در آن انجام میشود سازگار باشد و به حقوق و منافع مشتریان و رقبا تجاوز نکند.
اندازهگیری و ارزیابی
هفتمین و آخرین قدم در طراحی یک کمپین بازاریابی پنهان، اندازهگیری و ارزیابی است. در این مرحله باید با استفاده از ابزارهای مناسب، نتایج و تأثیرات کمپین را بر روی هدف و بازار هدف اندازهگیری و ارزیابی کرد. باید معیارهایی مانند تعداد بازدیدکنندگان، تعداد اشتراکگذاریها، تعداد نظرات، تعداد خریدها، درصد تبدیل، میزان رضایت، میزان وفاداری و غیره را مورد بررسی قرار داد. باید نقاط قوت و ضعف کمپین را شناسایی کرد و راههای بهبود و اصلاح آن را پیشنهاد داد.
مزایا و معایبی و چالشهایی بازاریابی پنهان چیست؟
گفتیم بازاریابی پنهان، یکی از روشهای نوین و خلاقانه بازاریابی است که میتواند برای شرکتها و برندها فرصتهای زیادی را ایجاد کند؛ اما چالشها و ریسکهای آن را نیز در نظر بگیرید. در ادامه برخی از مزایا، معایب و چالشهای آن را معرفی خواهیم کرد.
مزایای بازاریابی پنهان
- افزایش شناخت برند و اعتماد مشتریان
- ایجاد ارتباط همسو با مخاطبان هدف
- کاهش هزینههای تبلیغاتی و افزایش سودآور
- ایجاد حس کنجکاوی، هیجان و آگاهی در مخاطبان
- ایجاد تصویر مثبت از برند و افزایش وفاداری مشتریان
- استفاده از نفوذ افراد مشهور، اینفلوئنسرها و تبلیغات دهان به دهان
- افزایش بازدهی تبلیغات و احتمال خرید محصولات و خدمات ارائه شده
چالش های بازاریابی پنهان
- نیاز به خلاقیت و نوآوری بالا
- ریسک نقض قوانین و مقررات مربوط به تبلیغات
- ریسک از دست دادن اعتبار و اعتماد مشتریان در صورت کشف شدن تبلیغات پنهان
- ریسک عدم موفقیت در انتقال پیام مورد نظر
معایب بازاریابی پنهان
- ایجاد ابهام و سوء تفاهم در مورد محصول و خدمات
- وابستگی به عوامل خارجی و عدم کنترل کامل بر روند بازاریابی
- افزایش احتمال عدم اعتماد به بازاریابی و تبلیغات و کاهش اعتماد مشتریان به برند
- مواجهه با مشکلات حقوقی و قانونی در صورت عدم رعایت اصول اخلاقی و استانداردهای بازاریابی
حرف آخر
برای موفقیت در این شیوه بازاریابی، برند یا شرکت باید محصول یا خدمات خود را به گونهای ارائه دهد که با نیازها و علایق مخاطبان هماهنگ باشد. این ارائه باید در محیطها و شرایطی صورت گیرد که مخاطبان با آنها ارتباط برقرار میکنند. برای این کار، باید از روشهای خلاقانه و جذابی استفاده کرد که مخاطبان را به خود جذب کند و باعث شود که آنها به صورت داوطلبانه و طبیعی، با برند یا محصول آشنا شوند و آن را به دیگران معرفی کنند.
به عنوان مثال، میتوان از بازیهای کامپیوتری، فیلمها، سریالها، کتابها، رویدادها، اجتماعات، شبکههای اجتماعی و غیره به عنوان ابزارهای بازاریابی پنهان استفاده کرد. البته باید به این نکته توجه کرد که بازاریابی پنهان، نباید به مخاطبان حس تقلب و فریب دهد و باید در چارچوب قوانین و اخلاق بازاریابی انجام شود.
توصیه می کنم برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ترندهای تبلیغات در کلاب آقای تبلیغات عضو شوید و از تجربیات دیگران استفاده کنید. این کلاب فضای خوبی برای اشتراک گذاری ایدههای ناب برای گرفتن تبلیغات برندها و کسب و کارها است.
نکته خاصی هست که این مقاله رو تکمیلتر کنه؟